Emoties zijn data

Volgens Jennifer Garvey Berger hebben mensen een aangeboren vermogen om met onzekerheid en overweldigende situaties om te gaan, wat zij “complexity genius” noemt. 

Hoewel mensen van nature geneigd zijn tot verbinding, betrokkenheid en creativiteit – vaardigheden die nodig zijn om te gedijen in complexiteit – maakt stress veroorzaakt door onzekerheid en ambiguïteit het vaak moeilijk om deze vaardigheden in praktijk te brengen wanneer we ze het meest nodig hebben. 

De complexiteit paradox.

In de balans tussen sympathische (vecht-of-vlucht) en parasympathische (rust-en-vertering) reacties ligt ons vermogen om hiermee om te gaan. Er zijn bijvoorbeeld een aantal ‘complexity genius hacks’ aan te boren die je direct kunt gebruiken. Onder andere ademhalingsoefeningen, observeren, bewegen, verwonderen, lachen en experimenteren. Verder is het belangrijk om aandacht te hebben voor je lichaam, het herdefiniëren van emotionele ervaringen en het dieper verbinden met anderen als manieren om angst, uitputting en overweldiging veroorzaakt door complexiteit te transformeren.

Susan David hanteert de term ‘emotionele flexibiliteit’, wat inhoudt dat je je bewust bent van je gedachten en gevoelens, maar er niet door wordt beheerst. Je bent in staat om  los te komen van zelfondermijnende emotionele patronen.

Deze vier praktische stappen helpen je emotionele flexibiliteit te vergroten:

1. Toon jezelf: erken en confronteer je emoties eerlijk.
2. Stap eruit: ontwikkel het vermogen om je emoties objectief te bekijken.
3. Leef je ‘waarom’: blijf verbonden met je kernwaarden en doelen.
4. Ga verder: blijf vooruitgaan en maak kleine aanpassingen.

Wanneer we leren om onze natuurlijke reacties te onderbreken en bewuster te handelen in overeenstemming met onze waarden en doelen, kunnen we emotionele flexibiliteit ontwikkelen en een diepere verbinding met onszelf en anderen creëren. Dit leidt tot meer welzijn en persoonlijke groei.

Wanneer het dan toch even niet lukt, is het volgens Emily en Amelia Nagoski belangrijk om de stresscyclus af te sluiten in plaats van alleen maar met stress om te gaan. De stresscyclus heeft een begin, midden en een einde, alsof je door een tunnel gaat. Activiteiten als lichaamsbeweging en sociale verbinding helpen om de fysiologische stressrespons te voltooien.

Als preventie kun je denken aan betekenis en voldoende rust. Betekenis is een van de belangrijkste elementen die geluk bevorderen. Betekenis komt vaak voort uit ambitieuze doelen nastreven, spirituele roeping dienen of liefdevolle, emotionele verbindingen met anderen. Ongeveer 42% van onze tijd, ongeveer 10 uur per 24 uur, zouden we moeten besteden aan rust en herstel. Dit omvat niet alleen slaap, maar ook activiteiten als ontspannende gesprekken, lichaamsbeweging en mindful eten.

Een andere kijk op emoties komt van David R. Hawkins die onderscheid maakt tussen ‘kracht’ (force) en ‘macht’ (power) en hoe dit belangrijke determinanten zijn van menselijk gedrag. Kracht is gebaseerd op dwang en ego, terwijl macht voortkomt uit beheersing, aanwezigheid en mededogen.

Hij heeft een ‘Map of Consciousness’ ontwikkeld die de verschillende niveaus van bewustzijn weergeeft, van negatieve emoties en attractoren tot positieve energie en groei.

De op ‘macht’ gebaseerde emoties zijn complexer en vragen meer van de relatie tussen mensen. Hiervoor zijn integriteit, begrip en compassie belangrijke voorwaarden. De ‘eenvoudigere’ emoties zijn prima te ‘vermarkten’ met onze huidige vormen van sociale media.

De complexere emoties kunnen helpen om individuele en collectieve bewustzijnsniveaus te verhogen.

De hier genoemde perspectieven op emoties hebben een net iets andere invalshoek, maar ook veel overeenkomsten. We kunnen ervan leren voor onze persoonlijke groei, leiderschap en collectieve samenwerking in organisaties en samenleving.