“Wij kunnen beter bouwen dan jullie”

In de wereld zijn we allemaal onderling verbonden met elkaar. Ieder mens is deel van een groter geheel. Welke schaal je ook kiest – de aarde, een stad of dorp, een buurt, de school of een groep – we zijn altijd deel van een groter geheel- en daar kun je alleen samen iets fijns van maken. Tijdens dit meerdaags basisschoolproject gingen we met dit inzicht (on)gewoon aan de slag!

Als voorbereiding dachten we met het team na over toekomstdenken met leerlingen van groep 1-8. Hoe zet je ‘t nieuwsgierige brein van kinderen aan voor complexe vraagstukken zonder hen op te zadelen met grote verantwoordelijkheden? Hoe maak je de gulden vraag ‘wat kun je zelf doen?’ zo klein dat het past in je cirkel van invloed? En hoe speel je met de toekomst, want een speelse geest bedenkt creatievere ideeën en oplossingen dan een doelgericht brein. 

Tijdens de workshops stimuleerden leerkrachten én kinderen elkaar hardop te dagdromen over een betere wereld. In heterogene groepen filosofeerden zij over pittige ‘waarde vragen’: Me – is het goed voor mij? You – voor een ander? We – voor ons allemaal, inclusief de aarde? Is het antwoord drie keer ‘JA’ dan zitten we op een goed spoor en bedachten zij een persoonlijke DO: een kleine of grotere actie waarmee we in onze eigen omgeving de wereld een betere plek maken. Onze DO’s deelden we met elkaar want wetenschappelijk is bewezen dat delen onze kansen sterk vergroot om ook daadwerkelijk iets van onze dromen te realiseren.

Op een creatieve, speelse en kunstzinnige manier oefenden we gezamenlijk belangrijke waarden voor goed burgerschap. Zoals het kunnen wisselen van perspectief: naast het voelen, denken en kijken vanuit je eigen perspectief ook openstaan voor het perspectief van de ander(en) én tegelijk oog hebben voor het grotere geheel. Is dat wat ‘goed’ is voor mij per se goed voor anderen én de wereld? En is dat wat ‘goed’ is voor de wereld ook goed voor mij? Dat leverde boeiende dialogen op. Zij dachten trouwens niet alleen na over de toekomstige wereld, samen bouwden jongere en oudere kinderen die ook letterlijk: van bamboestokken zetten zij een raamwerk op voor hún nieuwe wereld (ø 3m) en projecteren daarin hun dromen, nieuwe ideeën, werkstukken en eigen DO’s.  Met hùn nieuwe wereld in de steigers -circulair bouwen bleek kinderlijk eenvoudig- trokken zij door de stad. 

Het project startte met het ‘doosje van belang’. Hierin stopten de kinderen iets dat voor hen waardevol is. Iets héél belangrijks wat ze nooit zouden willen missen en ook niet ruilen met een ander omdat het zo dierbaar voor ze is.